Ұлыбританиядағы сайлауда дауыс берудің шекті жасы 16 болмақ

Министрлер бұл қадамды «заманауи демократияға» және сайлаушылардың қатысуын арттыруға, сондай-ақ жалпы сайлау жасын Шотландия мен Уэльстегі аймақтық парламенттердегі дауыс берудің ағымдағы шегіне сәйкестендіру ретінде сипаттады.

«Олар жұмыс істеуге жеткілікті есейген, олар салық төлеуге жеткілікті есейген … және менің ойымша, егер сіз үлес қосып жатсаңыз, сіздің ақшаңыз қалай жұмсалатыны және үкімет қандай бағытты ұстанатыны туралы өз пікіріңізді білдіре алуыңыз керек», — деді премьер-министр Кейр Стармер.

Қоғамдық саясатты зерттеу институтының бас директоры Гарри Квилтер-Пиннер бұл өзгерістер дауыс беру жасы 21-ден 18-ге дейін төмендетілген 1969 жылдан бері «сайлау жүйеміздегі ең үлкен реформа» болатынын айтты.

Өзгерістер күшіне енуі үшін үкіметте қолайлы көпшілік болатын Парламенттің мақұлдауын қажет етеді. Дауыс беру жасын төмендету сайлау алдындағы уәделердің бірі болатын.
Ресми мәліметтерге сәйкес, Ұлыбританияда 16 немесе 17 жастағы шамамен 1,6 миллион адам бар. Соңғы сайлауда 48 миллионнан сәл астам сайлаушы тіркелді, сайлауға қатысу 2001 жылдан бергі ең төменгі деңгейге түсті.

Келесі жалпы сайлау 2029 жылдың тамызынан кешіктірілмей өтуі тиіс. Премьер-министр қажет деп тапса, мерзімінен бұрын сайлауды тағайындауға құқылы.

Басқа елдерде жүргізілген зерттеулер дауыс беру жасын төмендету сайлау нәтижесіне әсер етпейтінін көрсетті, бірақ 16 жастағылар 18 жасында дауыс беру құқығына ие болғандарға қарағанда жиі дауыс береді.

«16 жастан бастап дауыс беру құқығы көптеген жастарға азаматтық білім алып жатқан жаста маңызды таңдауды жасауға көмектеседі», — деді Даррен Хьюз, Сайлау реформалары қоғамының бас директоры.

Парламентке сайлану үшін ең төменгі жас 18-де сақталады.
Реформа сайлаушылардың жасына ғана әсер етпейді. Қолайлы сәйкестендіру құжаттарының тізімі Ұлыбританияда шығарылған банк карталарын, сондай-ақ жүргізуші куәліктері мен ардагерлер карталары сияқты ағымдағы жеке куәліктердің сандық нұсқаларын қамту үшін кеңейтіледі (бірнеше жыл бұрын Англия, Шотландия және Уэльсте жеке куәлік сайлау бюллетенін жинау үшін міндетті болды).

Саяси қайырымдылыққа қатысты ережелер де қатайтылады. Корпорацияланбаған бірлестіктерден (коммерциялық емес мақсаттары бар қоғамдық бірлестіктер) 500 фунт стерлингтен (шамамен $670) асатын жарналар тексеріледі және үкімет қабықша компаниялар пайдаланатын бос орындарды жабуды жоспарлап отыр. Бұл шетелдік араласудың алдын алу қажет екендігімен түсіндіріледі.
Ұлыбританияда алкогольді ішімдік сатып алуға және әскерге тек 18 жастан бастап болады, алайда 16 жастан бастап ата-анасының келісімімен әскерге алынуға болады, ал 16 жастағы балалар ересек адамның бақылауымен сыра, шарап және сидрді тамақпен іше алады (бірақ сатып ала алмайды).

Сіз Ұлыбританияда көлік жүргізуді 17 жастан бастап үйрене аласыз. Теориялық тұрғыдан емтихан тапсырып, 17 жаста заңды түрде көлік жүргізе аласыз, бірақ сертификат уақытша болады және сіз нұсқаушымен немесе 21 жастан асқан және кемінде үш жыл жүргізу тәжірибесі бар адаммен ғана жүре аласыз.
Еуропа елдерінің ішінен тек Австрия мен Мальтада 16 жастан бастап дауыс беруге болады. Грекияда 17 жастан бастап дауыс беруге болады.

Дүниежүзілік шолуға сәйкес, Аргентина, Куба, Эквадор, Бразилия және Никарагуадағы барлық сайлауларға 16 жастан бастап, Индонезия, Солтүстік Корея және Шығыс Тиморда 17 жастан бастап дауыс беруге болады.

Британдық  Гернси, Джерси және Ман аралдарында да 16 жас шегі белгіленген.

Эстония, Германия, Израиль, Пуэрто-Рико, Шотландия және Уэльс сияқты кейбір елдер мен аумақтар 16 немесе 17 жастағы адамдарға жергілікті немесе аймақтық сайлау сияқты кейбір сайлауларға дауыс беруге рұқсат береді, ал Бельгия мен Германияда жас сайлаушылар Еуропарламент сайлауында дауыс бере алады.

Кейбір елдер мен аумақтарда, керісінше, жас шектеуі жоғарырақ: Біріккен Араб Әмірліктерінде 25, Сингапур, Ливан, Оман, Кувейт, Самоа, Тонга, Токелау (Жаңа Зеландияның бір бөлігі), Камерун, Тайвань, Науру және Бахрейнде 20, Соломон аралдарында 19 жас.